10-02-2024, 15:59- Putinin Karlsona müsahibəsi propaqanda platforması kimi tənqid olunur
10-02-2024, 14:22- Avropa Xarici Fəaliyyət Xidmətinin mətbuat katibinin Azərbaycanda prezident seçkilərinə dair bəyanatı
2-02-2024, 09:58- ATƏT DTİHB: ‘…Digər altı namizədin hər biri yaxın keçmişdə prezidenti dəstəkləyib’
30-01-2024, 17:57- Azərbaycana avtomobil gətirənlərin xərci 2 dəfə artıb
30-01-2024, 13:39- Məhkəmə fəalın apellyasiya şikayətini təmin edib
25-01-2024, 17:01- AŞPA-nın qərarının təsiri: Azərbaycan müxalifəti nəticələr haqqında düşünür
25-01-2024, 12:54- AŞPA məruzəçisi: Azərbaycan və Türkiyə jurnalist hüquqlarının pozulmasında liderdir
22-01-2024, 16:11- Rusiya Qərbi Rusiyanın aktivlərinin dondurulmasına cavab olaraq 288 milyard dollar itki ilə hədələyir
22-01-2024, 14:30- Hafiz Babalı onu gözdən salan KİV-i məhkəməyə verəcək
22-01-2024, 13:59- Başqırdıstan etirazlarına görə dörd nəfərə ittiham verilib
19-01-2024, 12:34- Vəkil: Nərgiz Absalamovanın ailə üzvləri ilə təmaslarına məhdudiyyət qoyulmasının əsası yoxdur
19-01-2024, 10:58- Fəalları Başqırdıstanı Rusiyadan ayırmaq çağırışlarında ittiham edirlər
17-01-2024, 16:00- Aİ-nin Azərbaycandakı Nümayəndəliyinin rəhbəri jurnalistlərə qarşı rəftardan dəhşətə gəldiyini bildirib
17-01-2024, 14:07- Ermənistan siyasətçiləri məyusdurlar: ‘Əliyev yeni müharibəyə hazırlaşır’
17-01-2024, 13:56- Ötən ilin yekun iqtisadi göstəriciləri açıqlanıb
16-01-2024, 16:25- ‘Ayrıcadırlar’: İrandan dəstək görsələr də, husilərin müstəqilliyi İranı qoruyur
16-01-2024, 11:54- Tramp Ayovada praymeriz seçkilərini udur
16-01-2024, 11:53- Jurnalist Şahin Rzayev həbs edilib
12-01-2024, 14:52- ABŞ və Böyük Britaniya Yəməndə hisilərin mövqelərini vurur
12-01-2024, 10:31- Britaniyanın baş naziri Kiyevdədir
Hipertoniya xəstəliyi bütün dünyada ən yayılmış xəstəliklərdən biridir.
Bu xəstəliyə daha çox yaşlı insanlar arasında rast gəlinir. Lakin son zamanlar mütəxəssislər qeyd edir ki, hipertoniya xeyli cavanlaşıb.
Təəssüf ki, ilkin mərhələlərdə hipertoniya özünü, demək olar, heç bir simptomla büruzə vermir. Bəzən xəstəlik özünü yalnız son mərhələdə göstərərək insult və ya infarktın inkişafına gətirib çıxardır. Bu səbəbdən hipertoniyanı “səssiz qatil” adlandırırlar.
Hipertoniya orqanizmə dağıdıcı təsir edərək əsasən ürək, beyin, böyrəklər, gözləri zədələyir, infarkt və insult kimi ağır pozulmaların riskini dəfələrlə artırır.
Hipertoniyanı aşkar etmək asandır. Bunun üçün sadəcə vaxtaşırı olaraq təzyiqi ölçmək lazımdır. Bununla siz xəstəliyi ən ilkin mərhələdə “tuta” bilərsiniz.
Təzyiq bir neçə dəfə 120/80 mm c.st-dan yuxarı qalxıbsa, vaxt itirmədən həkimə müraciət edin.
Hipertoniyanın ilk mərhələlərində onu çox asan, dərmansız müalicə etmək mümkündür. Bunun üçün sadəcə bəzi qaydalara riayət etmək lazımdır.
1. Orqanizmə duzun daxil olmasını azaldın.
Duzun tərkibində olan natrium orqanizmdə mayeni saxlayır və bununla da qan təzyiqinin yüksəlməsinə səbəb olur.
Bu səbəbdən duzlu qidalardan, müxtəlif şorabalardan imtina etmək, yeməklərə daha az duz əlavə etmək lazımdır. Lakin duzdan tam imtina etmək də ziyanlıdır.
2. Artıq çəkidən azad olun.
Hipertoniyanın ilk səbəblərindən biri artıq çəkidir. Bir çox hallarda yalnız bədən çəkisini azaltmaqla təzyiqi normallaşdırmaq mümkündür.
3. Daha çox hərəkət edin.
Bu ürək-damar sisteminin vəziyyətinə müsbət təsir edir və həmçinin çəkinin azalmasına yardım edir.
4. Spirtli içkilər, siqaret, qəhvə və tünd çaydan imtina edin.
Çay və qəhvənin əvəzinə itburnu dəmləməsi, ot çayları (qara qarağat, albalı, moruq yarpaqlarından və s.) için.
5. Düzgün və sağlam qidalanın.
Qidalanmanız əsasən sadə təbii qidadan ibarət olmalıdır – meyvə-tərəvəz, göyərtilər, sıyıqlar, balıq, süd məhsulları, bitki yağları, qoz-fındıq və s.
Gün ərzində az-az və tez-tez (4-5 dəfə) qidalanmaq lazımdır.
Artıq çəkiniz varsa, həftədə 1 dəfə ac qalın və ya qidalanmanı minimuma azaldın (məsələn, gün ərzində 1 kq alma və ya 300-400 qr kəsmik, qatıq və s.).
Qidalanmanızda daim kalium, kalsium və maqneziumla zəngin olan məhsullar olmalıdır. Bu mineralla təzyiqi tənzimləməyə kömək edir.
Kaliumla zəngin olan məhsullar: ərik və ərik qurusu, kartof, gül kələmi, balqabaq, banan və s.
Kalsium: süd və süd məhsulları.
Maqnezium: qoz, buğda kəpəyi, yarmalar (qarabaşaq, yulaf , arpa), kartof və s.
6. Stress vəziyyətlərdən qaçın, kifayət qədər yatın və dincəlin.